Σ’ αυτή την ενότητα ένοιωσα την επιθυμία να γράψω λίγα λόγια κάπως πιο προσωπικά για τον εαυτό μου αναφορικά με την πορεία μου γενικά ως άνθρωπος που αναζητά ένα βαθύτερο νόημα στη ζωή, αλλά και ειδικότερα ως ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής.
Ξεκίνησα την αναζήτησή μου σχετικά με την ψυχολογία, την ψυχιατρική και την ψυχοθεραπεία επειδή από πολύ νέος είχα την ευκαιρία να γνωρίσω από πρώτο χέρι ψυχολογικές δυσκολίες υπό τη μορφή επίμονου και έντονου γενικευμένου άγχους. Ασφαλώς αυτές μου οι δυσκολίες επηρέασαν καθοριστικά και την επιλογή των μεταπτυχιακών μου σπουδών στην ειδικότητα της ψυχιατρικής και την εκπαίδευσή μου στην ψυχοθεραπεία.
Τώρα που έχω ξεπεράσει αυτές τις δυσκολίες, όσο κι αν με ταλαιπώρησαν, τις ευχαριστώ. Τις ευχαριστώ για το εσωτερικό ταξίδι που με έβαλαν να ξεκινήσω, ένα ταξίδι που χωρίς αυτές δεν θα έμπαινα ποτέ στη διαδικασία ούτε καν να διανοηθώ να κάνω, και τότε η ζωή θα είχε περάσει απλά από δίπλα μου, χωρίς να έχω καταλάβει τίποτα το βαθύ και αληθινό γι αυτήν.
Επίσης τις ευχαριστώ ιδιαίτερα, γιατί χάρη σ’ αυτές είμαι σε θέση να κατανοήσω βαθύτερα άλλους ανθρώπους που υποφέρουν ψυχικά, να μην τους αντιμετωπίζω ως περιπτώσεις ψυχικά ασθενών (εγώ ο «υγιής») για την «ασθένεια» των οποίων έχω ακαδημαϊκές, θεωρητικές γνώσεις.
Απ’ αυτό προκύπτει ότι όσα λέω, όσα γράφω, όσα πιστεύω και προτείνω ως ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής, είναι όλα περασμένα και δοκιμασμένα μέσα από τη προσωπική μου εμπειρία, δεν είναι απλά πράγματα που διάβασα ή άκουσα ή εκπαιδεύτηκα σ’ αυτά.
Μου είναι ξεκάθαρο ότι θέλω και μ’ αρέσει πάρα πολύ να βοηθώ ανθρώπους να χαίρονται πιο πολύ τη ζωή τους και να παίρνουν όσα περισσότερα γίνεται απ’ αυτή με τρόπους που έχω δοκιμάσει από πρώτο χέρι· τρόπους με τους οποίους άλλοι ειδικοί βοήθησαν εμένα και τρόπους που βρήκα μόνος μου για να κάνω καλό στον εαυτό μου.
Από νεαρή ηλικία με αφορμή το άγχος απευθύνθηκα σε ψυχίατρο – ψυχοθεραπευτή και έκανα ψυχοθεραπεία για τρία χρόνια, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, μετά σε άλλον, άλλα τέσσερα χρόνια, πάλι χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ακολούθησε μία περίοδος 5-6 ετών όπου μέσα από τεχνικές διαλογισμού και ελέγχου των σκέψεων, το άγχος υποχώρησε σημαντικά, αλλά σταδιακά επανήλθε σε πλήρη ισχύ.
Άρχισα νέο κύκλο ψυχοθεραπειών πολύ πιο σύντομων αυτή τη φορά, αλλά πολύ πιο αποτελεσματικών, γιατί ήταν πολύ πιο συνειδητά και προσεκτικά επιλεγμένες βάσει γνώσεων σχετικών με την ψυχοθεραπεία που είχα αποκτήσει εν τω μεταξύ.
Επισκέφθηκα πολλούς ψυχοθεραπευτές -ψυχιάτρους και ψυχολόγους- εδώ στην Αθήνα, αλλά και στην Αγγλία και στην Αμερική, διαφορετικών σχολών και προσεγγίσεων μεταξύ τους. Ο καθένας τους μου έδινε κι από ένα κομμάτι του πάζλ, ένοιωθα ότι αυτή τη φορά προχωρούσα, μάθαινα πράγματα για τον εαυτό μου που ούτε καν είχαν αγγιχτεί στα πρώτα χρόνια ψυχοθεραπείας που είχα κάνει. Την ίδια περίοδο εκπαιδευόμουν και σε ποικίλους τρόπους προσέγγισης και επίλυσης των προβλημάτων ψυχικής φύσης που αλληλοσυμπληρώνονταν μεταξύ τους, κάτι που με βοήθησε προσωπικά ακόμα πιο πολύ.
Όμως παρ’ όλη αυτήν την αίσθηση προόδου, το άγχος επέμενε και δεν άρχισε να υποχωρεί μέχρι που εφάρμοσα μία μέθοδο προσέγγισης βασισμένη πάνω σε όλα όσα είχα μάθει θεωρητικά και εμπειρικά. Απ’ όλ’ αυτά που πήρα απ’ τους διάφορους ψυχοθεραπευτές και που βίωσα μαζί τους από την πλευρά του θεραπευόμενου, από τις μεθόδους τους, από την εκπαίδευσή μου στην ψυχοθεραπεία, από όλα τα σεμινάρια και εργαστήρια που παρακολούθησα, από τα πολλά και διάφορα βιβλία ποικίλων προσεγγίσεων που διάβασα και κυρίως από την εφαρμογή και άσκηση στην καθημερινή πράξη όλων όσων μάθαινα, διαμόρφωσα -και συνεχίζω ασταμάτητα να εξελίσσω- μία ψυχοθεραπευτική προσέγγιση προς τον εαυτό μου και προς τους θεραπευόμενούς μου που ναι μεν έχει έναν ήδη γνωστό και δοκιμασμένο με επιτυχία θεραπευτικό άξονα, αλλά με προσωπικό χαρακτήρα.
Πρόκειται για μία προσέγγιση ουσιαστικά γνωσιακής βάσης [1] αλλά που είναι εμπλουτισμένη από τα πιο ουσιώδη και χρήσιμα στοιχεία άλλων σχολών και ιδεών και πάει τόσο βαθιά στις ρίζες του ψυχικού πόνου που θα έλεγα ότι απλοποιεί την κλασική γνωσιακή ψυχοθεραπεία έχοντας στην πράξη πολύ καλά αποτελέσματα, ειδικά για ανθρώπους που οι τετριμμένες προσεγγίσεις δεν τους οδηγούν σ’ αυτό που πραγματικά θέλουν.
[1] Ως γνωσιακή βάση εννοείται η αρχή ότι η άμεση αιτία για όλα μας τα δυσάρεστα συναισθήματα δεν είναι ποτέ ένα γεγονός ή μία κατάσταση, αλλά οι πεποιθήσεις μας ή αλλιώς «γνωσίες» (σκέψεις τις οποίες πιστεύουμε) γύρω από το γεγονός ή την κατάσταση. Για τον γνωσιακό ψυχοθεραπευτή η αναθεώρηση αυτών των πεποιθήσεων είναι το κλειδί για την ψυχική υγεία.
Για το τι είναι η γνωσιακή ψυχοθεραπεία, για την ψυχοθεραπεία γενικότερα και για την ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που χρησιμοποιώ, μπορείτε να ανατρέξετε στο άρθρο με τίτλο «Πληροφορίες για την ψυχοθεραπεία».