Υπάρχουν περιπτώσεις που μας συμβαίνουν επανειλημμένα κακά γεγονότα όπως π.χ. το ότι δεν στεριώνουμε σε μια δουλειά, ζημιωνόμαστε οικονομικά, χάνουμε φιλίες, πέφτουμε από τον ένα ακατάλληλο ερωτικό σύντροφο στον άλλον ή δεν βρίσκουμε σύντροφο, παθαίνουμε ατυχήματα κ.λπ.. Πολλοί σπεύδουν να βγάλουν το συμπέρασμα είτε ότι «φταίνε οι άλλοι» είτε ότι είναι άτυχοι ή ότι ο Θεός δεν τους αγαπάει ή τους τιμωρεί κ.λπ.. (Σχετικά με το πόσο μακριά απ’ την αλήθεια είναι πεποιθήσεις του τύπου «είμαι άτυχος» ή «δεν μ’ αγαπάει ο Θεός», αν σας ενδιαφέρει μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο «Γιατί να συμβεί αυτό το κακό σε μένα;»).
Η θεώρηση όμως ότι για την επαναληπτική φύση των δεινών μας φταίνε οι άλλοι ή ο Θεός ή η Τύχη, η Μοίρα κ.λπ. δεν μας βοηθάει καθόλου να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες στη ζωή μας. Αυτό είναι επόμενο, αφού δεν μας οδηγεί στο να αναλάβουμε δράση με στόχο να διορθώσουμε κάποια συγκεκριμένη αιτία που μας συμβαίνουν κακά γεγονότα. Λέμε π.χ. «φταίνε οι άλλοι». Φταίνε οι εργοδότες που είναι όλοι κακοί, φταίνε οι γυναίκες που είναι όλες ανικανοποίητες και υπερβολικές, φταίνε οι άντρες που είναι όλοι αναίσθητοι και άπιστοι, φταίνε οι άνθρωποι που όλοι κοιτούν μόνο το συμφέρον τους κ.λπ.. Με τέτοιες απόψεις, τι πιθανότητες ευτυχίας δίνουμε στους εαυτούς μας, δεδομένου μάλιστα ότι από την εμπειρία μας γνωρίζουμε πως δεν μπορούμε να διορθώσουμε τους άλλους είτε πρόκειται για ανθρώπους είτε για ανώτερες δυνάμεις; Μηδενικές.
Λέω λ.χ. «είμαι άτυχος». Ωραία. Τι να κάνω; Τίποτα. «Ο Θεός ή η Τύχη ή η Μοίρα δεν μ’ αγαπάει ή με τιμωρεί ή με αδικεί». Ναι. Και; Τι μπορώ να κάνω; Δεν μπορώ να κάνω τίποτα, είμαι χαμένος, έχω πέσει στη δυσμένεια του Θεού (ή της Τύχης ή της Μοίρας). Μια τέτοια άποψη θα με φέρει σε κατάσταση πλήρους αδυναμίας που κάθε άλλο ευχάριστη και δημιουργική μπορεί να είναι.
Θέλω να πω ότι μας συμφέρει 100% να αναζητήσουμε μία αιτία που να είναι υπό τον έλεγχό μας για το γεγονός ότι μας συμβαίνουν επανειλημμένα δυσάρεστες καταστάσεις, γιατί τότε θα μπορούμε να την διορθώσουμε και να είμαστε πιο ευτυχισμένοι στη ζωή μας.
Μια τέτοια αιτία λοιπόν είναι αρνητικές πεποιθήσεις που συντηρούμε συνήθως υποσυνείδητα για τους εαυτούς μας (όπως «δεν αξίζω να μ’ αγαπούν», «είμαι αδύναμος», «είμαι δειλός», «είμαι τεμπέλης» κ.λπ.) και τα αρνητικά συναισθήματα που αυτές μας προκαλούν. Εδώ μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος: «Δηλαδή εγώ φταίω που μου συμβαίνουν άσχημα πράγματα; Εγώ φταίω που όλοι οι εργοδότες όπου έχω δουλέψει είναι τόσο δύστροποι, αγενείς και προσβλητικοί; Εγώ φταίω που ο σύντροφός μου είναι αναξιόπιστος και ψεύτης και με απατάει ή που η σύντροφός μου είναι γεμάτη ανασφάλειες και με περιορίζει; Εγώ φταίω που οι άντρες που έχω κάνει σχέση μαζί τους, είναι εγωκεντρικοί και κοιτάνε μόνο τον εαυτό τους ενώ εμένα δεν μου δίνουν σημασία;»
Η απάντηση είναι όχι, δεν φταίμε εμείς για τα κακά που μας συμβαίνουν, όμως η αιτία βρίσκεται μέσα μας και λέγεται με μια λέξη αυτοαμφισβήτηση ή με άλλα λόγια αρνητικές πεποιθήσεις για τους εαυτούς μας. Φταίμε μόνο για κάτι που κάνουμε ή που παραλείπουμε να κάνουμε με επίγνωση ότι είναι κακό. Δεν φταίμε για την εικόνα που έχουμε μέσα μας υποσυνείδητα και που την αποκτήσαμε άθελά μας από παιδιά εξ’ αιτίας των πρώτων εμπειριών της ζωής μας.
Είναι το ίδιο όπως. λ.χ. με μία αρρώστια που επηρεάζεται από κληρονομικούς παράγοντες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης. Εκείνος που κληρονόμησε απ’ τους γονείς του ένα ελαττωματικό γονίδιο που οδηγεί σε δυσλειτουργία του παγκρέατος προφανώς δεν φταίει γι αυτό. Όμως η αιτία των συμπτωμάτων της ασθένειάς του βρίσκεται μέσα του κι έτσι εκείνος είναι που καλείται να κάνει κάτι για να την αντιμετωπίσει. Εκείνος πρέπει να ακολουθήσει ειδική διατροφή, εκείνος πρέπει να πάρει ενδεχομένως φάρμακα, εκείνος πρέπει να ελέγχει τακτικά το σάκχαρό του και όχι οι γονείς του που του κληροδότησαν την αρρώστια.
Έτσι λοιπόν συμβαίνει και με τα δυσάρεστα γεγονότα που μας συμβαίνουν κατ’ επανάληψη στη ζωή μας. Δεν φταίμε εμείς γι αυτά, αλλά τις περισσότερες φορές η αιτία αυτού του προτύπου επανάληψης βρίσκεται μέσα μας υπό τη μορφή μίας αρνητικής αυτοεικόνας. Αυτή η διαπίστωση είναι πολύ ευοίωνη, γιατί σημαίνει ότι έχουμε πιθανότητα να είμαστε ευτυχισμένοι αν διορθώσουμε αυτή την αυτοεικόνα, σε αντίθεση με την άποψη ότι η αιτία βρίσκεται έξω από μας (οι άλλοι, ο Θεός, η Τύχη, η Μοίρα κ.λ.π.) σύμφωνα με την οποία είμαστε καταδικασμένοι στη δυστυχία.
Αν λοιπόν συμφωνείτε ότι σας συμφέρει να μεταθέσετε την αιτία των δεινών σας από έξω από σας προς τα μέσα σας χωρίς καμία αίσθηση ενοχής ή ευθύνης και αν σας ενδιαφέρει το πώς αυτό το «μέσα», (δηλαδή οι αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό) προκαλεί ένα πρότυπο επανάληψης παρόμοιων μεταξύ τους αρνητικών καταστάσεων, μπορείτε να διαβάσετε το σχετικό άρθρο «Πώς μία κακή εικόνα για τον εαυτό οδηγεί στο να μας συμβαίνουν επανειλημμένα δυσάρεστες καταστάσεις».
